Ruiny pałacu Karskich we Włostowie

  Ruiny pałacu Karskich we Włostowie zrobiły na mnie duże wrażenie. Jeszcze większe później, kiedy drążąc temat natrafiłam w internecie na zdjęcia sprzed 1935r. Nie mam w zwyczaju zamieszczać w swoich wpisach fotografii dokumentujących pierwotny wygląd miejsc opuszczonych i popadających w ruinę które odwiedziłam, ale tym razem zrobiłam wyjątek.

Trzydzieści pomieszczeń w tym sala balowa z wyjściem na rozległy taras, trzy salony, biblioteka, sala bilardowa, pokoje dla gości, bawialnie dla dzieci, pokoje opiekunek, sypialnie, jadalnia, biuro, światło elektryczne, kanalizacja, wodociąg z ciepłą i zimną wodą, centralne ogrzewanie oraz linia telefoniczna i kolejka wąskotorowa, które łączyły wszystkie folwarki. Tak wyglądały lata świetności tej najlepiej rozwiniętej rezydencji ziemiańskiej w przedwojennej Polsce. Dziś wjazdu na teren tego, co po niej pozostało strzegą dwa kamienne lwy..

W 1795 r. Włostów stał się własnością Karskich, którzy w miarę upływu lat i sprawnemu gospodarowaniu systematycznie powiększali swój majątek. Pomiędzy 1854-1860 r na miejscu dworu wcześniej zajmowanego przez poprzednich właścicieli wsi, wznieśli oni neorenesansowy pałac. Karscy prócz pięknego pałacu w swoim posiadaniu mieli także gorzelnię, stawy rybne, młyny i cukrownię, która jeszcze do niedawna nadal funkcjonowała. Niestety dziś już praktycznie nie ma po niej śladu.

Na jednej ze ścian ktoś umieścił taką oto mapę..

 W pałacu nocował  m.in. nuncjusz apostolski Achilles Ratti oraz Stefan Żeromski, który w tamtym okresie pracował nad powieścią "Popioły". Swój apartament miał tutaj także biskup sandomierski Marian Ryx, przyjaciel Juliusza Karskiego..

Mimo zakazu wstępu na ruiny, weszliśmy do środka. Należy zachować maksimum ostrożności poruszając się pomiędzy dawnymi pomieszczeniami pałacu, bo pełno tam dziur w ziemi a nad głową zwisającej blachy z zawalonego już dachu, przeżartych przez korniki i wilgoć drewnianych belek, trzymających się na słowo honoru cegieł czy desek ponabijanych gwoździami..

Pałac posiadał swoją kaplicę do której wchodziło się z czerwonego salonu..

Rezydencję otaczał 10 hektarowy park, dziś zaniedbany i zarośnięty..

Na ścianie widać pozostałości instalacji wodociągowej i płytek..

Niegdyś reprezentacyjne wnętrza, dzisiaj powoli zarastają..

Do pałacu prowadziła jeszcze druga droga ( od północy ) przez bramę parkową zwaną "diabelską"..

 Podczas zwiedzania zauważyliśmy, że od pałacu do oficyny prowadzi podziemny korytarz. Butelki po alkoholu i puszki po piwach świadczyły o tym, że już ktoś przed nami regularnie w nim bywał i da się do niego wejść. Niestety na końcu dotarliśmy do zakratowanego przejścia. Musieliśmy się wrócić. W połowie drogi,  naszą uwagę zwrócił kolejny korytarz tym razem odbijający w bok. Nie wpadało do niego żadne światło, a my nie mieliśmy latarki. Po kilku chwilach zawahania i próbach  oświetlania sobie drogi świecącym breloczkiem do kluczy, jednak odpuściliśmy sobie tą wycieczkę w nieznane..

Obeszliśmy budynek w drugiej strony i znaleźliśmy wejście do oficyny. Tutaj też radzę uważać. W posadzce natrafiliśmy na dość spore otwory wyglądające jak studnie..

..i walące się stropy, które przegniły od zalewającej je wody..

Piwnice wyglądały zdecydowanie przyjaźniej.. 

Wystarczyło chwilę pogrzebać patykiem w ziemi, żeby znaleźć kawałki glinianych garnków, stare zardzewiałe zawiasy do drzwi i kości..mam nadzieję, że zwierząt :)

Widok na lamus z pałacowej oficyny..

Karscy zajmowali się także hodowlą owiec, krów holenderskich oraz koni..

 Pozostałości wzniesionego w XVI wieku lamusa, zwanego przez miejscowych zborem ariańskim. To dwukondygnacyjny budynek, ozdobiony czterema neogotyckimi wieżyczkami umieszczonymi w narożnikach ścian..

Niestety jedna z wieżyczek już odpadła..

Wchodząc do lamusa trzeba uważać na zniszczoną posadzkę, która uległa zawaleniu..

Dach niestety się nie zachował..

Podczas II wojny światowej pałac uległ lekkiemu uszkodzeniu. Chwilę potem właściciele zostali wysiedleni, a cały majątek przeszedł na własność państwa. W 1945 r. otworzono tutaj szkołę podstawową, następnie siedzibę PGR-u. Resztę wolnych pokoi zajęli dawni pracownicy majątku, których domy uległy zniszczeniu podczas działań wojennych. Nowi lokatorzy zupełnie nie dbali o pałac,  powodując jego powolny upadek. Zniszczone zostały kominki, łazienki, pozrywano podłogi i blachę cynkową z dachu. Zniknęły wszystkie meble, a na parterze "zamieszkały" maszyny rolnicze i żywy inwentarz. Wiele drzew w parku zostało wyciętych. 

Do dzisiaj pałac nie doczekał się odbudowy, ani zabezpieczenia tego co po nim pozostało..

Archiwalne zdjęcia pałacu Karskich pochodzą ze strony wlostow.pl

Przez Włostów przechodzi oraz szlak rowerowy do Opatowa.